Voor zover we weten is de mens het enige organisme dat een volledig bewust vermogen heeft om de relatie tussen oorzaak en gevolg te kunnen begrijpen.
De mens bezit het vermogen om te kunnen reflecteren, de meest ingewikkelde problemen op te lossen, met onze creatieve en innovatieve geest kunnen we de verbazingwekkende technologische dingen uitvinden, we kunnen huizen bouwen, naar de maan reizen en onze liefde tot hemelse expressie brengen. De mens verscheen eeuwen geleden al met magische vermogens als intuïtie, mededogen, empathie, zelfgenezing, liefde. En toch, ondanks al deze wonderen en mentale- en hartkwaliteiten hebben we nog steeds een donkere kant. Al eeuwen is er onvrede, onrust, oorlogen, geweld, armoede, uitsluiting, pijn en lijden. Noem het onze duale capaciteit.
Duale capaciteit?
Hoewel het onmiskenbaar is dat mensen in staat zijn tot grote liefde, vrede en geluk hebben we ook een zeer pijnlijke geschiedenis van oorlog, geweld en misdrijven. Ondanks al onze geweldige prestaties zijn wij mensen de enige soort die de aarde kan vernietigen, de eeuwige vraag is ‘waarom?’
Zelfs in ons dagelijks gedrag, zijn wij mensen zo competitief, zelfzuchtig en volgen we niet altijd de menselijke maat. In feite zou het juist tegenovergesteld moeten zijn, namelijk coöperatief, onzelfzuchtig en liefhebbend, zegt bioloog Jeremy Griffith.
Waarom we zijn zoals we zijn is de specifieke aandoening of van onze soort, onze ‘menselijke toestand’, onze menselijke conditie. De bioloog Jeremy Griffith geeft met zijn boek Freedom een totaal vernieuwd inzicht op de menselijke conditie en hij heeft een beweging in gang gezet die langzamerhand begint door te dringen in de wereld.
Zijn boodschap: wij zijn niet slecht, we gedragen ons slecht en we zijn hiertoe geconditioneerd de afgelopen 2 miljoen jaar.
Onze menselijke conditie
De menselijke conditie is in wezen het raadsel waarom mensen competitief en agressief zijn terwijl de idealen van het leven coöperatief en liefdevol moeten zijn. De menselijke conditie is zo’n ondraaglijke kwestie voor mensen om over na te denken en te confronteren dat veel mensen nu heel weinig idee hebben van wat de menselijke conditie eigenlijk is.
Het ware begrip van de menselijke conditie (de verklaring waarom we ons verdeeld gedragen in plaats van samenwerkend en liefdevol) wordt al jaren verklaard vanuit verschillende klassieke theorieën. Zoals dat onze ‘menselijke natuur’ in werkelijkheid niet veel verschilt van het dierenrijk. Wij mensen zijn competitief, agressief en egoïstisch, vanwege de noodzaak om onze genen te reproduceren, weergegeven in theorieën zoals Sociaal Darwinisme, Evolutie Psychologie en natuurlijke Selectie.
Maar deze ‘biologische noodzaak om onze genen te reproduceren’, kan niet de echte oorzaak zijn van ons competitieve en onsamenhangende gedrag zegt Jeffrey, want ten eerste hebben wij mensen coöperatieve en liefhebbende morele instincten, waarvan de uitdrukking in ons ons geweten ligt. We hebben niet een op genetisch gebaseerde dierlijke toestand, maar een op bewustzijn/mind gebaseerde menselijke toestand. We kunnen ons volledig bewust zijn van onze instincten en programma’s. Echter het gegeven dat we ons programma vaak niet bewust zijn zorgt voor disharmonie tussen de bewuste geest en onze instincten en reflexen. Natuurlijk worden we vergeleken met dieren die concurreren en vechten, ons dierlijke erfgoed en wilde instincten, aangedreven door de behoefte om genen te reproduceren (net als andere dieren). Echter is dit het excuus dat we al eeuwen gebruiken voor ons competitief en agressief gedrag.
Zoals Charles Darwin erkende: ‘Het morele besef biedt misschien de beste en hoogste onderscheiding tussen de mens en de lagere dieren’ (The Descent of Man, 1871).
Darwin erkende onze morele aard. Toen Darwin oorspronkelijk de eerste twee of drie edities van zijn boek schreef, Origin of Species, gebruikte hij niet de term ‘survival of the fittest’. Hij gebruikte de term ‘natuurlijke selectie’ en liet het onbeslist over de vraag of degenen die meer hebben gereproduceerd als winnaars kunnen worden beschouwd, als superieur of ‘fitter’, hij wilde dat oordeel niet vellen. Dus Darwin had eigenlijk gelijk om niet te zeggen dat overleven je fitter maakt, maar Herbert Spencer en Alfred Russel Wallace, hebben hem overgehaald om de term ‘natuurlijke selectie’ te vervangen door de term ‘survival of the fittest’ (Brief van Wallace aan Darwin 2 juli 1866; The Correspondence of Charles Darwin, Vol.14, p.227 of 706).
Dus zakenmensen zeggen: ‘Wij zijn de beste in de industrie omdat we de meest concurrerende zijn’. Het is “survival of the fittest”, zei Darwin. “Het is een leugen geworden maar Darwin was eigenlijk eerlijk. Het wordt sociaal darwinisme genoemd omdat het overal in de industrie en elders wordt gebruikt om egoïsme te rechtvaardigen.
Maar hoe leg je uit dat we werkelijk wonderbaarlijke wezens zijn en we dit op intuïtief niveau weten, terwijl al eeuwen de mens wordt gezien als slecht of monsters met dierlijke instincten. Zoals Carl Jung al schreef hangt de heelheid van mensen af van het vermogen om hun eigen schaduw te zien (bewust denkende zelf).
Het onderwerp van de menselijke conditie is de olifant in onze huiskamers. In feite kun je stellen dat de olifant de kamer vult in die mate dat er nauwelijks nog ruimte over is. En dit is wat de menselijke conditie is. De menselijke conditie is die van ‘goed’ en ‘kwaad’, van schuld en agressie, waar we liever niet over spreken. Het is de conditie van competitief, agressief en egoïstisch waardoor we bijna onze planeet vernietigen.
Er is dus een enorme paradox
Hoe kunnen wij mensen mogelijk als goed worden beschouwd als al het bewijsmateriaal ondubbelzinnig aangeeft dat we een gebrekkige soort zijn? Zijn we een soort van evolutionaire fout? Een kanker in het universum? Of kunnen we mogelijk goddelijke wezens zijn?
Welnu, deze kwestie van onze tegenstrijdige aard, deze kwestie van vragen over onze menselijke conditie, is zo’n angstige vraag dat hoe meer we erover denken, hoe moeilijker het wordt. Dientengevolge hebben wij mensen geleerd het probleem te blokkeren, we vermijden erover na te denken. Dat levert alleen maar meer stress op.
Zoals de beroemde psychoanalyticus Carl Jung zei: ‘Wanneer [onze schaduw, de donkerdere aspecten van onze natuur] verschijnt, ligt het vrij binnen de grenzen van de mogelijkheid voor een mens om het relatieve kwaad van zijn aard te herkennen, maar het is zeldzaam en verbijsterende ervaring voor hem om in het gezicht van het absolute kwaad te staren’.
Dat klinkt allemaal buitengewoon, maar naarmate alle mensen ouder worden, beginnen ze na te denken over de onvolmaaktheid van het menselijk bestaan, ze beginnen te worstelen met deze kwestie van de menselijke conditie vanaf ongeveer de leeftijd van 12 jaar. En om een of andere reden dat ze het niet begrijpen, lijken volwassenen niet te willen praten over dit enorme probleem, deze enorme ‘olifant’, deze gruwelijke kwestie waarom mensen zich niet optimaal gedragen.
Ze beginnen aspecten van woede, egocentriciteit, egoïsme en onverschilligheid voor anderen in zichzelf te ontdekken. En dus wordt de kwestie van de menselijke conditie ‘zonder’ de kwestie van de menselijke conditie ‘binnen’, en wanneer dat gebeurt, beginnen adolescenten een andere kijk op zichzelf te krijgen. En om die gruwelijke zelfconfrontatie te voorkomen, hebben ze geen andere keuze dan zich neer te leggen om nooit meer naar die kwestie van de menselijke conditie te kijken. Deze overgang van het confronteren van de menselijke conditie naar het leven in ontkenning ervan is het proces dat Griffith ‘Ontslag’ noemt, het gedrag wat gedreven wordt door die ontkenning van de menselijke conditie te handhaven.
We zijn niet het kwaad van het universum
Nee, dat zijn we echt niet, het lijkt er soms wel op, maar het is niet zo. We zijn prachtige mensen. De theorie van de wilde dierlijke instincten is volgens bioloog Jeremy Griffith niet waar. We lijden niet aan een genetische dierenconditie, maar aan een verontruste menselijke conditie. Daarvoor dien je de menselijke mind te kennen. We hebben een enorme angst om naar binnen te keren. Onze morele instinctieve oriëntatie die in conflict komt met onze bewuste geest. Daarom blokkeren we de weg naar binnen, Jeremy Griffith noemt dit het ‘doof-effect’. We willen onze eigen menselijke conditie of programmering niet horen, want dit genereert onbewuste angst.
Zodra we praten over de menselijke conditie, raakt de geest van bijna elke persoon onbewust alert op het feit dat ze worden meegenomen naar wat een ‘volledig verboden terrein’ is geweest en dus begint men te blokkeren wat er wordt gezegd. Je geest zal het moeilijk vinden om te horen wat er gezegd wordt, het zal lijden aan een ‘DEAF EFFECT’.
Maar als je geduldig bent en het veilig maakt voor jezelf, kun je met een kleine stapjes beginnen om uit de mentale greep glijden. We zijn in staat om ons innerlijk conflict te verklaren en ons te bevrijden van deze menselijke conditie. We kunnen namelijk bewust nadenken. Niets menselijks is ons vreemd. We kunnen allemaal boos worden, gefrustreerd of verdrietig en we zijn allemaal waardig. Niemand is superieur of inferieur, behalve in onze denkgeest. We zijn inderdaad de held van de planeet als we onze denkgeest willen ontmoeten. We zijn een liefdevolle soort, we zijn niet slecht, we zijn goed.
Andere wetenschappers
Dr. Harry Prosen, M.D., M.Sc., is een professor in de psychiatrie die meer dan 50 jaar in het veld heeft gewerkt, is het volledig eens met de visie van Jeremy en dat onze menselijke conditie de grote doorbraak is waar het menselijk ras op heeft gewacht en, zegt hij, gezien de benarde toestand van de wereld , de komst ervan kan niet sneller zijn! Naast psychiater is Harry eveneens consultant van de Bonobo Species Preservation Society.
De theorie van dr. Griffith beweert dat we ooit in de kindertijd van de mensheid leefden in een matriarchale periode. Liefde stond centraal evenals empathie, saamhorigheid en verbondenheid. Dit was nodig om te overleven. De mens in in diepste wezen goed maar dit zijn we kwijtgeraakt toen onze bewuste geest zich meer ging ontwikkelen en via nadenken onze onbewuste geest ging programmeren. Zo ontstond afscheiding, ongelijkheid, verdedigen van eigendommen en eigenbelang. De man werd sterker dan de vrouw en er ontstonden gevechten en oorlogen. De patriarchale periode volgde die al eeuwen onderbouwd worden door religies en vooroordelen (condities).
Griffith slaagt erin met zijn op wetenschap (evolutie) gebaseerde filosofische werk ons de ogen te openen voor de gelijke waarde, de gelijke goedheid die van oorsprong aanwezig is in alle mensen.
Een ontmoeting met je denkgeest
Zodra je bereid bent om een bewuste ontmoeting aan te gaan met je denkgeest zullen er momenten zijn waarop het ongemakkelijk wordt. Je wilt liever niet je denkgeest onder ogen zien. Echter als we bereid zijn om onze mind niet langer te verbergen, wacht ons een weg van geluk, wat vrij is van de menselijke conditie.
Dr. Griffith onderbouwd de fundamentele goedheid van de mens vanuit wetenschappelijk evolutionair oogpunt. The end of the human condition betekent ook het einde aan onveiligheid, zelfzucht, agressie en competitief egocentrisch gedrag. We moeten dieper gaan, tot diep in ons onderbewuste. Dus ongeacht de instinctieve oriëntatie van een soort, als het een volledig bewuste geest ontwikkelt, moet er een schokkende strijd plaatsvinden tussen die instincten en de bewuste geest, wat alleen kan worden genezen door je schaduw te kennen.
Heelheid van de mens is het vermogen om de eigen schaduw te bezitten. Je kunt de waarheid niet vinden van leugens, vanuit de grot, zoals Plato zei, je moet buiten de grot zijn.
Gratis online te volgen
De hele theorie van Dr. Griffith is volledig gratis online te volgen. Ik zou zeggen, absoluut de moeite waard. We zijn volgens deze theorie wholeness en goed en altruïstisch, we kunnen dus vanaf nu al besluiten om vanuit deze visie te leven. De overgang van een concurrerend en zelfzuchtig gedragen individu naar een coöperatief en onzelfzuchtig gedragen persoon als een echt integrerend deel van de mensheid. Griffith geeft aan dat het best moeilijk zal zijn voor mensen om een totaal andere visie op de werkelijkheid te willen zien.
Er is ook een Nederlandse site, wat een enorme aanrader is. Opgericht door Annemieke Akker en Hendrik Riksen. Annemieke en Hendrik hebben een bijzonder mooie video opgenomen die uitlegt waarom ze het Centrum hebben opgericht en veel ander interessant materiaal dat zowel in het Nederlands als in het Engels beschikbaar is. Ook Annemieke en Hendrik hebben FREEDOM in het Nederlands vertaald, wat erg fijn is. Als je contact met ze wilt opnemen, kun je dit hier doen op.
Website van Jeremy Griffith, klik hier.