In de special van het MT-magazine zijn wij geïnterviewd over geluk op het werk, oftewel werkgeluk. In het interview benoemen wij dat een emotioneel veilige klimaat een voorwaarde is voor betrokken medewerkers, positieve emoties en resultaten, lees hier het Interview MT-magazine.
Er is een sterke correlatie tussen een emotioneel veilig klimaat binnen een werkomgeving (maar ook een school omgeving of een ouder omgeving) en verhoogde (leer)prestaties. Bovendien is het een voorwaarde voor een ongedwongen en harmonieuze omgeving waarin de spelende mens positief kan acteren en medewerkers het gevoel hebben zichzelf te mogen zijn.
Overlevingsklimaat
Het verschil tussen een emotioneel veilig klimaat en een klimaat waarin we het gevoel hebben te ‘overleven’ is opmerkelijk. Een overlevingsklimaat heeft extreem negatieve effecten op het werk. Het zorgt ervoor dat medewerkers geneigd zijn om meer vlucht- of vechtgedrag te tonen, het verminderd creativiteit, plezier op het werk, productiviteit, samenwerking, synergie, besluitvoering, ziekteverzuim en het heeft een sterk negatief effect op het welbevinden van de mens.
Als je als organisatie wilt dat er goede prestaties bereikt worden, is het essentieel een emotioneel veilig klimaat te ontwikkelen. Een organisatie gebaseerd op verbondenheid, vertrouwen en veiligheid genereerd empathie en betrokkenheid.
Wie is verantwoordelijk voor een emotioneel veilig klimaat?
Onze programma’s zijn er op gericht met alle betrokkenen te werken aan een emotioneel veilig klimaat. Werknemers zijn mede verantwoordelijk voor het klimaat, evenals het management en de organisatie. Wanneer er conflicten zijn, is het de bedoeling dat met elkaar op te lossen, evenals het creëren van meer positieve emoties is een medeverantwoordelijkheid.
Toch speelt het management hierin de grootste rol. Bewuste managers die bouwen aan een sterk fundament van vertrouwen en emotionele veiligheid bewerkstelligen een groot rimpeleffect binnen de organisatie.
Ondanks het bewijs dat een emotioneel veilig werkklimaat belangrijk is, voelen veel werknemers zich onvoldoende veilig en betrokken op het werk. De druk en de stress op de werkvloer zorgen voor spanning, angst en conflicten.
Stress is beroepziekte nummer 1
Stress is beroepsziekte nummer 1, één op de drie mensen meldt zich ziek vanwege stress, één miljoen mensen loopt jaarlijks het risico op een burn out, hebben een kortere werkweek dan ooit maar we zijn meer bereikbaar voor ons werk. Meer dan 1 miljoen mensen slikken antidepressiva (Stichting Farmaceutische Kengetallen, 2015). Mensen slapen gemiddeld steeds minder volgens slaapcentra door de groeiende neiging om permanent alert te blijven.
Daarnaast vinden er massa ontslagen plaats door reorganisaties, voelt slechts 9% van de medewerkers zich betrokken bij hun werk, waarbij Nederland het laagst scoren van de hele EU (Gallup). Bij de lage betrokkenheid van medewerkers spelen organisatiecultuur en de stijl van leidinggeven de cruciale rol (Clifton Gallup)
Bovendien heeft 1 op de negen medewerkers een leidinggevende die zich onbehoorlijk gedraagt (Universiteit Groningen). Arbeidsconflicten komen veel voor, 1 op de 5 werknemers heeft een kortdurend conflict met collega’s en er zijn 147.000 werkenden verwikkeld in een langdurig conflict (TNO/CBS). Van het aantal werknemers wil 81% als mens gestimuleerd worden en minder dan 1 op de 3 werknemers is geëngageerd (onderzoek Harvey Nash 2012).
Het zijn allemaal symptomen om bewust te worden dat we ons moeten bezinnen op hoe we werkelijk willen samenwerken en samen leven.
- Hoe kun je als organisatie los komen van het eenzijdige mensbeeld van de homo economicus?
- Op welke wijze geef je leiding in een VUCA wereld? (Een acroniem afkomstig is uit het Amerikaanse leger, Volatiliteit, Uncertainty, Complexiteit en Ambiguïteit)
- Hoe kun je als organisatie een emotioneel veilig klimaat creëren waarin mensen kunnen floreren?
- Een Happy Vibe ontwikkelen?
- En wat kun je als medewerker doen om open-minded te blijven en een ‘Sense of Purpose’ en impact te creëren binnen de organisatie?
Organisatiestructuur
Het is algemeen bekend dat een emotioneel veilig klimaat een positief verband legt met betrokkenheid, geluk op werk en bedrijfsresultaten. Organisaties dienen niet alleen te kijken naar de betrokkenheid van hun medewerkers maar ook naar de omgevingsinvloeden en de cultuur die betrokkenheid van de medewerker mogelijk maakt. Het is nu eenmaal een gegeven dat een organisatiestructuur en cultuur het gedrag van de medewerker beïnvloedt. Het één gaat niet zonder het ander. Je kunt nog zo investeren in Employee Experience of geluk op het werk, maar als het werkklimaat niet veilig aanvoelt beklijft geen enkele interventie.
Medewerkers die zich emotioneel betrokken voelen bij de organisatie en gelukkig zijn leveren voor de organisatie veel voordelen op. Ze zijn trots, hebben vertrouwen in de organisatie en voelen zich verbonden met hun werk, collega’s en organisatie. Ze zetten zich in voor het groter geheel en ervaren zingeving, willen bijdragen aan iets dat groter is dan zichzelf. Bovendien is geluk een hefboom voor de prestaties. Zo zijn gelukkige medewerkers minder ziek (Berkeley en London Business School), loyaler, creatiever, werken beter samen en zijn productiever.
De wendbaarheid van de mensen in een organisatie om mee te bewegen met deze veranderingen ligt niet zozeer in de cognitieve vaardigheden (IQ), maar in hun emotionele vaardigheden en persoonlijkheid.
Het emotionele centrum van het brein is bijzonder krachtig en zorgt ervoor dat het bewust denkende cognitieve brein tijdelijk uitgeschakeld wordt. Van creatief denken naar overleven. Dat zorgt ervoor dat het behalen van doelen bemoeilijkt wordt.
Als mensen emotionele veiligheid op de werkplek ervaren, wordt een bepaald neurologisch subsysteem geactiveerd, ook wel het sociaal engagement systeem of het sociale betrokkenheid systeem genoemd (Porges). Hierdoor zijn we in staat om ons te verbinden met de organisatie en met anderen, beter te kunnen luisteren, ons betrokken te voelen bij collega’s en organisatie. Maar als die veiligheid er niet is neemt het sympathisch zenuwstelsel het over om ons te beschermen (overlevingsmechanisme). Wanneer emotionele veiligheid niet wordt ervaren ontstaan er meer instinctieve en impulsieve reacties. Bij emotionele veiligheid zie je dat mensen veel meer reageren vanuit intuïtie en inspiratie.
Indien de onveiligheid nog meer toeneemt reageren we vanuit het vagus systeem waardoor we bevriezen of ons volledig afsluiten. Dit is wat er gebeurt wanneer we ons structureel niet gewaardeerd, gezien, gehoord of gerespecteerd voelen. In plaats van te verbinden met elkaar en ons betrokken te voelen bij elkaar gaan we de strijd aan, manipuleren we, gaan we emotioneel chanteren of trekken we ons terug door contacten uit de weg te gaan. Als de onveiligheid maar lang genoeg duurt en zich niet herstelt, kunnen we depressief raken of een burn out krijgen (bevriezen of afsluiten). Onze interne systemen liggen als het ware stil om met heel weinig energie te kunnen overleven.
Door als organisatie de juiste condities te creëren , ofwel een veilig klimaat, bouwen we hiermee aan een emotioneel veilige omgeving, een omgeving met een happy vibe. Zo zorg je dat mensen indirect beïnvloed worden door de cultuur. Zo creëer je als organisatie de optimale condities om medewerkers te laten floreren. Een veilige werkomgeving vermindert de stressrespons, vecht-vlucht en bevries respons. Hierdoor wordt een klimaat van herstel, groei, betrokkenheid, sociaal gedrag, lichamelijke gezondheid en positieve interactie bevorderd. Dit wordt in harde cijfers beloond.
Uiteraard is het klimaat binnen de organisatie niet de enige factor dat bepalend is voor betrokkenheid en prestaties. Hoe de professionals het klimaat van hun organisatie waarnemen alsmede de interpersoonlijke relaties, het sociaal bewustzijn en hun leiderschapskwaliteiten spelen tevens een belangrijke rol. Het zijn de mensen die gewenste verandering succesvol maken of juist doen stagneren. Dit betekent werken met inzicht in de emotionele huishouding van iedereen.
Geluk op werk piramide
Heart4happiness traint in samenwerking met Ecoser Training organisaties met als doel een emotioneel veilig klimaat te creëren en om leiders en medewerkers een veilig en gelukkig Employee Experience te laten ervaren. Dit doen wij door deelnemers kennis te laten maken met emotioneel intelligente vaardigheden en deze te trainen. Employee Experience gaat over de diepere gevoelens van mensen. Het gaat over het ervaren van vertrouwen, trots en geluk op je werkplek binnen de organisatie.
Heart4happiness heeft, onder regie van Sheila Neijman, het programma “Persoonlijk leiderschap 2020 – Break in programma” ontwikkeld. Het is een waardevol Employee Experience programma geschikt voor management teams. Het draait om de kern van de organisatie, emotionele intelligente vaardigheden en de persoonlijkheid van de mensen.
Mensen willen best veranderen
Mensen willen best veranderen in een emotioneel veilig klimaat waar vertrouwen en waardering heerst. ‘Moeten’ veranderen wil liever niemand, het gaat namelijk over een intrinsieke motivatie, over een gevoel van urgentie. Een gevoel van urgentie bereik je niet door alleen maar harde cijfers en grafieken. Je moet ze laten voelen dat veranderen noodzakelijk is, oftewel, zien-voelen-veranderen (Kotter). Veranderen draait niet alleen om de ratio, maar om het hart van de mensen.
Persoonlijk leiderschap 2020
Het programma “Persoonlijk leiderschap 2020 – Break-in programma” is een programma dat binnen 6 tot 8 maanden doorlopen kan worden. Het bestaat uit vier componenten, die de lijn volgt van het PIML model:
- Persoonlijk (leading yourself),
- Interpersoonlijk (leading others),
- Management (Mastering social awareness),
- Leiderschap (Leading change).
Leading yourself betekent dat je jezelf kunnen managen. Je kunt pas leiding geven aan een ander wanneer je eerst jezelf goed kunt managen. Dit is de meest effectieve manier van top-down management. Dan kun je voorbeeldgedrag laten zien wat effectief en motiverend werkt naar je medewerkers. Voorbeeldgedrag heeft de grootste impact op mensen.
Wij laten je ontdekken waar je ‘rode knoppen’ zitten of triggers zodat emoties niet op anderen geprojecteerd worden maar gereguleerd of op constructieve wijze geuit. Zoeken naar manieren om destructieve emoties en impulsen positief in te zetten. Dit zorgt voor vertrouwen en veiligheid voor zowel jezelf als de medewerkers waar je leiding aan geeft.
Het mag duidelijk zijn dat leiders enorme invloed hebben op het klimaat binnen de organisatie. Leiders die zelfbewust zijn en hun emoties herkennen, de effecten van hun gedrag op een team begrijpen, die leiders hebben een positieve invloed op de prestaties van medewerkers en managers waar zij leiding aan geven. Na deze training zijn managers beter uitgerust om positieve feedback te geven, hun team te beinvloeden, inspireren, motiveren en staan zij open voor creatieve oplossingen. Onderzoek laat zien dat emotioneel intelligente leiders in 92% van de gevallen teams hebben met hoge energie en hoge prestaties. Dit in tegenstelling tot minder emotioneel bewuste leiders die in 78% van de tijd een onveilig klimaat creeëren (Ferry Hay Group).
Leading others, hierbij leren we organisaties te zien als een systeem waarin resonantie en verbinding is met elkaar. Organisaties waar gelukkige relaties tot de grondbeginselen behoren van een organisatie en niet wordt ingezet als er iets mis gaat. Het leren managen van conflicten, mensen inspireren, motiveren, emoties in de juiste richting kunnen sturen en empathie opbouwen. Door samen te werken en elkaar te helpen ontwikkelen draag je zorg voor een gezonde organisatie waar medewerkers geluk op werk ervaren. Hierdoor verbeteren prestaties enorm en zul je dit terug zien in bedrijfsresultaten en optimale klantbeleving.
Mastering sociaal awareness bouwt aan sociaal bewustzijn, het geven van emotionele intelligente feedback, het werken aan authentieke kracht, vertrouwen, samenwerken en actief luisteren.
Als mensen zich prettig voelen werken zij het best. Dit is in elk systeem het geval, of dit nu een oudersysteem betreft, een schoolsysteem of een werksysteem. De spelende mens ‘wakker maken’ zorgt er vaak voor dat de neurale vermogens die nodig zijn om een taak goed te kunnen uitvoeren, verbeteren. Binnen het trainingstraject wordt hier veel aandacht aan besteed.
Leading Change werkt aan emotioneel intelligent leiderschap. Wij verstaan hieronder het vermogen om te inspireren, enthousiasmeren, om op een positieve manier invloed uit te oefenen en mensen gemotiveerd en betrokken te houden. Het is nu eenmaal een gegeven dat medewerkers hun emoties laten beïnvloeden door leiders. Dit resulteert in een domino effect binnen de organisatie omdat emoties en stemmingen besmettelijk zijn via het neurologisch systeem. Een belonende cultuur ontwikkelen heeft positieve consequenties voor het werk dat gedaan moet worden. Mensen voelen zich meer optimistisch en zullen hierdoor gemakkelijker gezamenlijke doelen bereiken.
Employee Experience Drijfveren & Organisatorische drijfveren
Employee Experience Drijfveren: De organisatie van de toekomst is een organisatie waar mensen met plezier werken in plaats van ‘moeten werken’. Het gaat niet meer alleen over ‘what’s in it for me’ maar over ‘what’s in it for us’.
Naast de cognitieve vaardigheden zijn de emotionele vaardigheden en persoonlijkheid essentieel voor succes en duurzame prestaties. Denk hierbij aan het vermogen om wendbaar te zijn, initiatief te nemen, zingeving te ervaren, creativiteit in te zetten, doorzettingsvermogen te tonen, het scheppen en in stand houden van gezonde relaties, een belonende cultuur creëren , samen met anderen doelen behalen, autonomie inzetten. Het opbouwen van een emotioneel veilig klimaat is essentieel voor optimale medewerkers betrokkenheid. Zo kom je met plezier te werken in een top team en ervaar je geluk op werk. Soft skills die harde resultaten geven.
Organisatorische drijfveren: meer winst en groei, hogere productiviteit , optimale klanttevredenheid en verbeterde concurrentiepositie.
Medewerkers varen wel in een cultuur met een ‘Happy vibe’: Professionals die in staat zijn om gezonde relaties op te bouwen, elkaar te inspireren om het beste in elkaar naar boven te halen creëren als vanzelf deze ‘Happy vibe’ binnen de organisatie.
Zo’n bedrijfscultuur geeft mensen energie waardoor ze zich gemotiveerd voelen en ze een goed vertrouwen in elkaar hebben. Dit alles werkt optimale samenwerking in de hand. Mensen hebben de behoefte zichzelf te ontwikkelen. Voor organisaties die dit faciliteren en waar medewerkers een ‘Happy vide’ ervaren zie je medewerkers die gedreven worden door de intrinsieke drive te willen groeien en anderen te willen inspireren.
Deze medewerkers nemen verantwoordelijkheid voor het grotere geheel en willen hun waarden cultiveren.