Proberen om jezelf gelukkig te maken werkt meestal averechts. We zoeken naar tijdelijke afleidingen om het geluk te vinden of leggen te veel druk op onszelf om ons gelukkig te voelen wat alleen maar stress geeft. Dat betekent niet dat het hopeloos is. Je kunt je levensgeluk vergroten.
Geluk is een vaardigheid dat jij kunt leren
Het is mogelijk om je brein opnieuw te bedraden voor geluk. Geluk is namelijk een vaardigheid dat jij kunt leren. Onderzoek uit de positieve psychologie en neuro-wetenschappen bewijzen dat jij meer invloed hebt over jouw eigen geluk dan je wellicht voor mogelijk houdt. De wetenschap heeft bewezen wat oude wijsheden al eeuwen bevestigen: "Gelukkige mensen zijn gezonder, leven langer, hebben meer energie, duurzame vriendschappen en trekken gelukkige energie aan".
De afgelopen 2 jaar is het levensgeluk echter verminderd. Wereldwijd nemen geestelijke gezondheidsproblemen toe. Uit een nieuwe peiling van de American Psychological Association bleek dat een grote meerderheid van de Amerikanen hoge stressniveaus rapporteert. Twee jaar nadat de Wereldgezondheidsorganisatie COVID-19 tot een wereldwijde pandemie heeft uitgeroepen, hebben inflatie, geldproblemen en de oorlog in Oekraïne de stress in de VS naar alarmerende niveaus gebracht, volgens peilingen die zijn uitgevoerd voor de American Psychological Association. Ook in Nederland is het mentaal welbevinden gedaald, ook onder jongeren. Het lijkt erop alsof de afgelopen twee jaar het geluksgevoel onder druk heeft gelegen. We ervaren meer minder fijn voelende emoties als apathie, weinig energie en verdoofdheid.
Maar kunnen we wel wat doen?
Absoluut. We hebben meer invloed dan we denken. Er zijn zoveel tools die we kunnen gebruiken om te resetten en uit de apathie of verdoofdheid te stappen. Hieronder een aantal mogelijkheden.
Mediteer! Een van de belangrijkste facetten van meditatie is dat het jou de kans geeft om te vertragen, een moment van pauze in te lassen, even helemaal los van de buitenwereld en niet elke seconde ‘aan te staan’. Door je zintuiglijke input (dus wat je hoort, ruikt, voelt, proeft en ziet) even los te laten, van de buitenwereld – naar je binnenwereld te gaan – en te luisteren naar jezelf. Je herkent het vast wel, die dagen waarop je je meer prikkelbaar voelt, of energieverlies ervaart en niet weet waarom je je zo voelt. Dit kan frustrerend zijn.
Toch kunnen we bepalen wat bijdraagt aan onze gemoedstoestand. Hiervoor is het belangrijk even een stapje terug te doen en af te stemmen op wat je voelt en wat je emoties je proberen te vertellen. Luister! Dat is niet altijd eenvoudig. Zo vaak onderschatten we de impact die onze emoties kunnen hebben op ons dagelijks leven. We zijn eerder geneigd om emoties te rationaliseren, te onderdrukken, te negeren, te analyseren of ze te overschreeuwen. Onderzoek laat duidelijk zien hoe belangrijk het is om naar je emoties te luisteren, wat vertellen deze sensaties jou? Het luisteren naar je emoties vermindert de emotionele reactiviteit.
Emoties zijn overigens niet goed of slecht, dat geldt voor verdriet maar ook bijvoorbeeld woede. Woede vertelt je wanneer je het idee hebt dat je wordt bedreigd. Het geeft je de energie om voor jezelf op te komen. Dus beschouw emoties niet als goed of slecht. Dr. Amen is een arts, psychiater, professor en tienvoudig New York Times-bestsellerauteur. Hij adviseert een op het hart gerichte meditatie om ons hart en onze hersenen op elkaar af te stemmen om stress los te laten en verbinding te maken. met wat belangrijk voor jou is om je mentale en emotionele welzijn te ondersteunen. Doe de meditatie om de dynamische hart-hersenverbinding en eenvoudige strategieën om stress te verminderen en het geluk te vergroten, hierbij een meditatie oefening.
Zoek het goede in het leven. Dat wat je aandacht geeft, groeit. Of daar waar je je op focust, krijg je meer van. Hoe meer je werkt aan je geluksgevoel, hoe sterker je brein bedraad wordt voor geluk. Je kunt je brein veranderen richting een sterker geluksgevoel. Door het goede te zoeken in het leven of je zegeningen te tellen, ontdekten Adler en Fagley dat je meer positieve emoties en levenstevredenheid voelt. Je zult een gelukkiger mens zijn, stellen Adler en Fagley voor, als je elke dag je best doet om alles wat je hebt te waarderen. Ditzelfde geldt voor dankbaarheid. Dankbaarheid maakt ons los van minder fijn voelende emoties.
Door je aandacht te verplaatsen naar waardering en dankbaarheid leg je de focus minder op de negatieve aspecten van het leven. Oefen je regelmatig, dan heb je er absoluut indrukwekkende voordelen zoals:
- een betere slaap,
- minder ziektesymptomen,
- minder stress,
- hoger geluksgevoel.
De basisoefening is eenvoudig. In veel van de onderzoeken krijgen mensen eenvoudigweg de opdracht om drie of vijf dingen op te schrijven die ze de afgelopen week hebben meegemaakt en waarvoor ze dankbaar zijn. Dit hoeven geen grote dingen te zijn. "De zon die schijnt", "je collega die met je praat", "dat je vandaag lekker hebt geslapen", enzovoort. Onderzoek door psycholoog Sonja Lyubomirsky suggereert dat het bijhouden van een dagboek effectiever is als je eerst de bewuste beslissing neemt om gelukkiger en dankbaarder te worden.
In detail uitweiden over een bepaald thema waarvoor je dankbaar bent, heeft meer voordelen dan een oppervlakkige lijst van veel dingen en focussen op mensen aan wie je dankbaar bent heeft meer impact dan focussen op dingen waarvoor je dankbaar bent.
En als je ook nog nadenkt over hoe je leven eruit zou zien zonder deze zegeningen, werkt het nog krachtiger. Overdrijf het niet, anders wordt het een 'to-do' dingetje. Af en toe schrijven (een of twee keer per week) werkt beter dan dagelijkse dagboeken.
Logisch eigenlijk als je aandacht schenkt aan de goede dingen in het leven die we anders als vanzelfsprekend ervaren, je geluksgevoel versterkt. Dus zet je timer op je telefoon en ga vanavond voordat je gaat slapen aan de slag. Je slaapt absoluut rustiger in. Of doe het aan de eettafel met je kinderen. Iedereen mag zijn waardering uitspreken. Doe dit 4 weken en help je vreugdespier ontwikkelen.
Verbind je met anderen. Als ik aan studenten vraag waar zij gelukkig van worden, staat verbinden met andere mensen altijd op de lijst. Je verbonden voelen met anderen wordt beschouwd als een fundamentele psychologische behoefte. Wanneer mensen zich afgewezen of alleen voelen, is de kans groter dat ze zich concentreren op zichzelf en op het streven om in hun eigen onvervulde behoeften te voorzien, in plaats van op de behoeften van anderen te letten. Wanneer mensen zich verbonden en gewaardeerd voelen, zijn ze daarentegen beter in staat om energie te steken in het helpen en zorgen voor zichzelf en anderen.
Door na te denken over momenten waarop je een sterke band met anderen hebt gevoeld, en door ernaar te streven meer van deze ervaringen te cultiveren, voed je je drive om vriendelijkheid en mededogen te beoefenen. Om dat gevoel van verbondenheid te bevorderen, word je in deze oefening gevraagd om na te denken over een moment waarop je een sterke band met iemand anders voelde en om de ervaring schriftelijk te beschrijven. Onderzoek suggereert dat nadenken over gevoelens van verbondenheid de motivatie van mensen kan vergroten om anderen of jezelf positief te helpen, of het nu gaat om het helpen van een vriend of vreemde in nood, vrijwilligerswerk of het doneren van geld. Anderen helpen kan op zijn beurt het geluk vergroten en relaties verbeteren.
De oefening is eenvoudig:
Denk aan een moment waarop je een sterke band voelde met iemand in je leven. Kies een specifiek voorbeeld van een ervaring die je met deze persoon had, waarbij je je bijzonder dichtbij en verbonden voelde. Dit kan een moment zijn dat je een zinvol gesprek hebt gehad, steun hebt gegeven of ontvangen, samen een groot verlies of succes hebt meegemaakt, of samen getuige bent geweest van een historisch moment.
Als je eenmaal aan een specifiek voorbeeld hebt gedacht, besteed dan een paar minuten aan het schrijven over wat er is gebeurd. Denk in het bijzonder na over de manieren waarop je je door deze ervaring dichtbij en verbonden voelde met de andere persoon.
Deel je lach. Lachen voelt goed. Het kan ook onze gezondheid op de lange termijn bevorderen en rustgevende effecten hebben op onze luchtwegen, het cardiovasculaire systeem en het zenuwstelsel. Maar vooral als je veel tijd alleen hebt doorgebracht, lach je misschien niet vaak. In sociale situaties komt lachen 30 keer vaker voor dan in eenzaamheid. En lachen is niet iets dat je zomaar op commando kunt opwekken, zoals je een dankbaarheidsbrief schrijft of mediteert. Onderzoek suggereert dat alleen al het horen van een opname van lachende mensen je vrijwel zeker de drang zal geven om te glimlachen, en dat je zelfs met hen kunt grinniken.
De voordelen van lachen hebben veel te maken met hoe het in de eerste plaats in onze soort is geëvolueerd. Met andere woorden, lachen is een signaal aan anderen dat we speels zijn en dat onze bedoelingen vriendelijk en coöperatief zijn, niet bedreigend of agressief. Lachen is bedoeld om ons en de mensen om ons heen een goed en veilig gevoel te geven.
Lachen produceert ook endogene opioïde activiteit in de hersenen, wat samengaat met de plezierige sensatie die het creëert en ons kan aanmoedigen om een band te vormen met de mensen met wie we lachen.
Hoe? Het blijkt dat lachen besmettelijk is. Met andere woorden, we bootsen instinctief elkaars gelach na, zelfs als we niet weten wat grappig is. Met heel veel liefde deel ik dan ook onderstaande video van Geert van de Vijver , die een aantal jaren geleden de opleiding voor Gelukscoach heeft gevolgd. Topper.
Succes met het oefenen om je Geluksspier te vergroten
Sheila Neijman
