Happy Challenge dag 5: Emoties zijn besmettelijk

Emoties zijn besmettelijk, zowel positief als negatief. We herkennen allemaal wel dat emoties ons positief of negatief kunnen beïnvloeden. Hoe kan dit nu eigenlijk? Onze brein heeft een soort van ‘open loop’ systeem, we zijn bedraad om subtiele aanwijzingen van elkaar op te pikken. We kunnen dus intunen op de emoties van anderen.

Happy Challenge en emoties

Intunen op emoties van anderen gebeurt in miliseconden, onbewust en heel erg snel. Stel dat je ruzie hebt met je partner voordat je naar je werk gaat, je komt op je werk, trekt ‘je gelukkige masker’ op, want je wilt niet dat je collega’s ook maar iets merken. Toch pikken je collega’s je emoties onbewust op.

Als je kijkt naar een flasmob (zie video) dan zie je hoe besmettelijk emoties zijn, maar dan positief gericht.

Deze transmissie van emoties is geen fictie maar realiteit en vindt continu plaats, het is de basis van onze sociale interacties. Als je niet bewust bent van je eigen emoties en welk effect dit heeft op anderen en visa versa, heeft dit invloed op relaties en je geluksgevoel.

Wat is een emotie?

Een emotie is eigenlijk een containerbegrip en er is geen eenduidige verklaring voor wat emoties nu eigenlijk zijn. De psychologie ziet een emotie weer in een andere context dan bijvoorbeeld de neurobiologie of sociologie. Over een aspect is iedereen het eens, emoties impliceren een persoonlijke ervaring. We voelen emoties, maar het is heel moeilijk om te verklaren aan een ander en zelfs aan onszelf wat je nu precies voelt en waar.

Maar als we een emotie toch op de één of andere manier zouden verklaren, kunnen we zeggen dat:

‘Een emotie geeft en sterk gevoel in je lichaam die voortvloeit uit hoe iemand zijn omstandigheid ervaart, zijn interne stemming of relaties met anderen. Emoties zijn interactieve sociale processen’.

Er is hierbij een wisselwerking tussen gevoel en emotie, waarbij een gevoel de eigen perceptie van een emotionele gebeurtenis is.

Waarom hebben we emoties?

Emoties hebben verschillende doeleinden: om te overleven, voor besluitvorming en voor sociale interactie. Het mechanisme wat sociale emoties aanzet zijn de spiegelneuronen.  Spiegelneuronen activeren in ons brein precies die gebieden die in het brein van de ander actief zijn. We voelen dus automatisch mee met de ander. Als een persoon in nood verkeerd, of lijdt of pijn heeft, zijn we automatisch bereid om te helpen.  Althans zo blijkt uit onderzoek. Maar dan reist de vraag: waarom doen we dat niet? Mogelijk wordt dit veroorzaakt omdat we zo gefocust zijn op onszelf,  we in beslag genomen worden door onze dagelijkse zorgen, we de ander eigenlijk helemaal niet meer opmerken.

Emoties ontstaan in ons limbisch systeem, om nog specifieker te zijn speelt de amygdala een grote rol bij emoties. De amygdala heeft de regie over de emoties en ontstaat in onze eerste levensjaren. De amygdala legt verbanden tussen informatie die van verschillende zintuigen afkomstig is en koppelt deze aan emotie. Bij iedere nieuwe situatie bepaalt het individu welke emotionele reactie het meest zinvol is. Daarbij reageert de amygdala bijvoorbeeld ook op de gezichtsuitdrukking van soortgenoten. Wanneer de amygdala gestimuleerd wordt, wekt dit een vecht-reactie op. Angst is één van de belangrijkste emoties die de amydala reguleert en veel van onze angst is geconditioneerd en geen reële angst.

Oefening

Als ik jou vraag aan iemand te denken die jij fantastisch vindt, waarvan je zou willen dat er wel meer mensen zo zouden zijn, aan wie denk je dan?

En als ik jou vraag aan iemand te denken die je liever niet in je omgeving zou hebben omdat hij of zij niet het goede in je naar boven haalt, aan wie denk je dan?

Als je aan deze mensen denkt en je bent bereid het wat verder te onderzoeken, wat doen beide tegenpolen dan eigenlijk in hun acties, woorden en daden of wat raakt jou positief of negatief?

Ik kan mij voorstellen dat iemand die je fantastisch vind jou een goed gevoel geeft en je deze persoon positieve eigenschappen toekent, bijvoorbeeld hij of zij steunt je, luistert naar je, je voelt je trots, gehoord enzovoort.

De persoon die je liever niet in je omgeving zou willen hebben heeft wellicht het tegenovergestelde effect op jou, hij of zij luistert wellicht niet naar je, loopt over je heen, is arrogant of vermijdend enzovoort.

Werken aan je emotionele intelligentie is essentieel voor je geluksgevoel. In jezelf onderzoeken wat jou raakt en waardoor jij wordt aangeraakt. Hoe ga jij met je eigen emoties om?

Omgaan met emoties

Emoties zijn een manier waarop ons onbewuste met ons bewuste praat. Als jij boos bent en je weet niet waarom, kun je dit op bewust niveau gaan onderzoeken door je gevoelens te voelen. Zo verkrijg je duidelijkheid over je eigen emotie. Wat kun je doen met emoties:

• Emoties kun je negeren, onderdrukken of net doen of ze er niet zijn. Emoties blijven op deze manier actief in je systeem.
• Emoties kun je je ook aan hechten, waardoor het verslavend wordt.
• Emoties kun je projecteren op anderen, waardoor relaties verstoord worden.
• Emoties kun je ook erkennen, herkennen en voelen en dit is de beste manier om met emoties om te  gaan. Als je denkt aan de persoon uit de oefening (hierboven omschreven), kijk of je je helemaal kunt inleven in wat je voelt. Emoties zijn belichaamd, dus je voelt de emotie in je lijf. Probeer geen invloed op de emotie uit te oefenen, maar voel gewoon de emotie in je lichaam. Ontdek waar je het voelt en of het op één plek zit of zich uitbreidt. Een emotie is energie die je aandachtig kunt volgen. Je kunt er zelfs liefde naar toe sturen of naar de emotie ademen, zodat de emotie oplost. Gewoon surfen op je emoties en observeer of de energie je lichaam verlaat.

Wat moet je niet doen?

Als emoties niet gevoeld worden,  hebben we de neiging ze te projecteren op anderen, als een soort van afweermechanisme. Negatieve emoties projecteren op de ander is de ander de schuld geven van wat jij voelt. Dit doen we omdat we de emotie niet in onszelf willen erkennen.  Projectie is vaak de bron van veel conflicten en werkt niet bevorderlijk voor ons geluksgevoel. Verantwoordelijkheid nemen voor wat jij zelf voelt is de bron naar meer geluk.

Vind je het moeilijk om contact te maken met je gevoel, doe dan onderstaande mindfulness oefening, the body scan:

Een mooie metaforische uitleg over emoties: