De kunst van het ongelukkig zijn.

Mijn visie op het interview met Dirk de Wachter en Ruut Veenhoven.

Dirk de Wachter zijn stelling:

‘Mensen zijn zo met geluk bezig, dat ze er ongelukkig van worden’, ‘het zoeken naar geluk, maakt ongelukkig’.

Ruud Veenhoven zegt:

‘We leven in een samenleving waar we gelukkiger zijn dan ooit en het is juist goed is om te streven naar geluk, net zo goed als dat je goed is om te streven naar gezondheid’.

Dirk de Wachter zegt vervolgens dat het aardse leven soms een beetje lastig kan zijn. Wat volgens mijn visie ook wel klopt. De manier waarop we leven komt niet overeen met onze natuurlijke staat van zijn. Zo hoorde ik een boer tijdens de boerenprotesten zeggen:

‘Natuurlijk is het niet goed als dieren in te kleine ruimtes leven, niet naar buiten kunnen en opgesloten zitten in te kleine ruimtes, maar kijk eens naar hoe jullie mensen leven en werken.  Grote kantoortuinen, veel mensen zien nauwelijks het daglicht en missen een gevoel van vrijheid’.

Een mooie metafoor wat voor een deel van de mensen herkenbaar is. Ik zie ook veel mensen die aan het overleven zijn en ze hebben het niet altijd door. Het lichaam geeft wel de signalen als hoge bloeddruk, slecht slapen, prikkelbaarheid of nekklachten, maar we zijn een ster in het negeren van wat het lichaam ons verteld.

Zeker als we kijken naar een toename in de cijfers van burn-out en depressie. Alhoewel ik chronische stress of burn-out niet zozeer zie als een ziekte, maar eerder als een gezonde reactie op een ongezonde samenleving en ongezonde individuele denk- en doe systemen, is er echt een grote kloof tussen wie we zijn en hoe we leven.

Kijk, jij bestaat uit ongeveer 50 biljoen intelligente cellen die elke dag met elkaar communiceren. Elke cel leeft, je bent dus het totaal van al deze cellen: Een community van cellen in 1 lichaam, Dat is wat je ziet als je in de spiegel kijkt, een community van cellen.

Alhoewel elke cel intelligent is, werken ze samen in deze community als 1 organisme. Dit organisme luistert naar 1 centrale stem: JE MIND.

Bewuste en onbewuste mind

De mind bestaat uit een bewust deel en een onbewust deel. Dat is de reden dat we het soms zo moeilijk vinden om gelukkig te zijn omdat we aardig wat onbewuste gelukssaboteurs eigen hebben gemaakt. Dagelijks vang je signalen op uit je interne- en externe omgeving (werk, vrienden, familie, media, je fysiologie) je vangt deze signalen op, interpreteert ze en stuurt de informatie naar je cellen die weer je gedachten, gedrag en emoties beheren.

Eigenlijk kun je zeggen dat de mind gelooft wat het ooit geleerd heeft en het hart weet. Want iedereen weet dat een gelukkige en compassievolle samenleving mogelijk is, maar de mind gelooft het niet. Iedereen weet wat hij of zij het liefst wil, maar de mind gelooft het niet.

• Je kunt je voorstellen dat chronische stress of negatief denken, voldoende is om cellen in de overlevingsstand te zetten. De cel gebruikt de energiereserves en kan niet groeien maar beschermt zichzelf (omdat een cel niet tegelijkertijd kan groeien en de reserves kan verbruiken).
• Je kunt je wellicht ook voorstellen dat gevoelens van dankbaarheid, vrede, liefde en gelukszaligheid cellen laten groeien, regenereren wat nodig is en er worden geluksstoffen gemaakt. Dat is niet alleen goed voor jou als mens, maar ook voor al die cellen in je lichaam.

We leren niet hoe we met al onze gedachten en emoties kunnen omgaan in deze moderne tijd, sterker nog, de moderne tijd, het aardse leven is niet afgestemd op hoe de mens van nature leeft. Ook het klassieke schoolsysteem past niet bij onze natuurlijke staat van zijn, we leren niet om samen te werken met het hart en de mind.

Ons lichaam is niet gemaakt om langere tijd in een overlevingsmodus te fungeren.  De aanmaak van onder andere cortisol wat hierdoor vrijkomt is voor ons systeem een sluipmoordenaar. Hierdoor kunnen we minder goed nadenken, focussen, onthouden, maar ook ons zelf reflectief vermogen en empathisch vermogen neemt af. Bovendien heeft cortisol een negatief effect op het immuunsysteem en verzwakt het. We zijn sneller ziek of er ontstaan chronische ziekten. Dus Dirk de Wachter heeft wel een punt.

Dirk de Wachter zegt verder dat de maatschappij de indruk lijkt te geven dat het altijd feest moet zijn en dat we juist in lastige momenten elkaar nodig hebben. Juist op die momenten dat het lastig is, ontstaat liefde en is er een uitnodiging om met elkaar te verbinden. Dirk vindt dit beter dan de hedonistische tredmolen van geluk in onze consumptiemaatschappij. Ook hier ben ik het mee eens. We hebben elkaar nodig, we hebben elkaar nodig om er een mooie wereld van te maken. We zijn namelijk geen gescheiden zelf. We moeten het echt samen doen, want waar je tegen vecht, dat word je.  We zijn geen meedogenloze concurrenten van elkaar, maar moreel goede wezens.

Wat er in je omgeving gebeurt, gebeurt ook in jou. We weerspiegelen elkaar.

Ik wil er nog aan toevoegen dat we niet alleen verbinding nodig hebben in lastige tijden, maar je kunt ook vanuit een gezamenlijke purpose de krachten bundelen. Juist zou ik zeggen!. Want krachten bundelen is in deze verandering van tijdperk juist belangrijk. Je hoeft elkaar niet alleen op te zoeken als je elkaar nodig hebt, maar ook om betekenis te geven. En de hedonistische tredmolen heeft mijns inziens niets te maken met geluk.

Ook Ruut Veenhoven vindt dat ongelukkig zijn er bijhoort, maar vooral dat je lekker bezig bent, dat er uitdaging is. Ik denk dat vooral de uitdaging is, dat we meer leren verstillen in plaats van lekker bezig te zijn, want dat laatste doen we toch wel. We weten niet meer wat het is om ons te vervelen met de huidige technologie. The Journey inside. Daarom zegt Dirk de Wachter ook dat elke psychiater en psycholoog te veel werk heeft. We zijn namelijk zo gelukkig, maar in zijn praktijk wil men juist praten over verdriet over pijn over lijden en daar zelfs voor betalen. Alsof geluk een bijproduct is van het goede leven.

Er is dus naast alles wat we materieel hebben ook een enorm tekort of schaarstebewustzijn. Want stel dat we te weinig Instagram-volgers hebben, dan voelen we ons ongelukkig. Alles wat een beetje minder is, voelt als een mislukking. Dat noem ik schaarstebewustzijn.

Tot slot benoemt Dirk de Wachter dat het erg belangrijk is om na te blijven denken, ik denk vooral ook de wijsheid van je hart te volgen. Hij noemt zelfs dat als je de media en de kranten niet meer leest dit intellectuele debiliteit. Ik denk dat het juist verrijkend is om het nieuws wat minder te volgen en dat het geen intellectuele catastrofe is om dat wat minder te doen.

Aan de andere kant zegt Dirk dat het niet hebben van een sociaal netwerk of liefdevolle verbindingen bijdraagt aan ongelukkig zijn, dit in tegenstelling tot wat Ruud Veenhoven zegt, dat we in een individualistische maatschappij leven en dat dit goed past bij onze menselijke aard. Voor mij voelt dat helemaal niet zo dat individualisme, onze menselijke aard is. Het is juist een wereld waarin alles verbonden is met elkaar. Ik denk dat we ook niet langer kunnen denken in termen van ‘ons en hen’ als het gaat over de gevolgen van onze manier van leven. Vandaag draait het allemaal om elkaar.

 ‘What’s in it for us’ of ‘What can I do for you’ in plaats van ‘What’s in it for me’.

Verder weet ik niet zo goed wat ik vind van het interview, wat te pragmatisch en cognitief benaderd en mis ik de harttaal, de ziel, we zijn geen bubble van psychologie of psychiatrie. Ik geloof echt in een betekenisvolle samenleving, een wereld waarin we leven vanuit dankbaarheid en verbinding waarbij we met elkaar begrijpen en beseffen dat als we dankbaarheid, liefde maar ook onze pijnen vanuit onze kwetsbaarheid delen, wij de wereld wat te geven hebben.

Ik denk dat we onze basale overtuigingen moeten herzien, een ander script moeten vertellen. De deur naar ons menselijk potentieel gaat pas open als we ook beseffen dat we, met elkaar, in staat zijn om buitengewone dingen te doen. Op dit moment is de wereld intens in beweging en wij worden uitgenodigd om mee te bewegen. Wil je de wereld verbeteren, begin bij jezelf. Maar wel vanuit het gedachtegoed dat je goed bent zoals je bent. Wil je in een meer gelukkige en compassievolle samenleving leven? Dan zal je toch echt je innerlijk kompas moeten volgen.