Vandaag is het de Internationale dag van het Geluk

20 maart 2023

Hoeveel bruto nationaal geluk produceren we eigenlijk in ons kleine landje?

De Verenigde Naties hebben 20 maart uitgeroepen tot Internationale Dag van Geluk. De dag van geluk was onderdeel van het Himalayaanse koninkrijk Bhutan dat al zijn eigen bruto nationaal geluk heeft. Dit idee beschrijft de welvaart niet alleen in economische termen, maar ook in termen van geluk en welzijn. Het erkende ook de noodzaak van een meer inclusieve, rechtvaardige en evenwichtige benadering van economische groei die duurzame ontwikkeling, armoedebestrijding, geluk en het welzijn van alle volkeren bevordert.

De resolutie werd geïnitieerd door Bhutan, een land dat sinds de vroege jaren 1970 de waarde van nationaal geluk boven nationaal inkomen erkende en beroemd het doel van bruto nationaal geluk boven bruto nationaal product aannam. Het organiseerde ook een bijeenkomst op hoog niveau over "Geluk en welzijn: het definiëren van een nieuw economisch paradigma" tijdens de zesenzestigste sessie van de Algemene Vergadering.

Bhutan is een van oorsprong Boeddhistisch landje en ligt in het Oostelijk Himalaya-gebergte, is 1,4 keer groter dan Nederland, maar relatief onbekend. Het land handelt vanuit de oeroude Boeddhistische waarden en tradities. Een boeddhistische theorie, waarbij men, in plaats van te streven naar een zo groot mogelijk Bruto Nationaal Product (BNP) streeft naar een BNG, oftwel een Bruto Nationaal Geluk!

Niets zweverig en ongrijpbaar aan, sterker nog: het is een uiterst succesvolle manier van leven. Bhutan’s Bruto Nationaal Geluk is niet het tegenovergestelde, maar een verruimd begrip van Bruto Nationaal Product: naast de economische factoren staan ook het milieu, sociale waarden en het innerlijke geluk van de mens centraal. Bij Bruto Nationaal Geluk spreken we over het geheel, de balans als het ware tussen de materiële en de spirituele dimensie. Is dat niet prachtig..? De gedachte achter het Bruto Nationaal Geluk is namelijk, dat het vervullen van ál je materialistische wensen, niet per definitie leidt tot het hebben van een groot geluks-gevoel. Welzijn, een gevoel van veiligheid , waardering, het vinden van emotionele en spirituele groei, zijn die dingen waaruit duurzaam geluk is te halen (Bron: Want-to-Know).

Alle regeringsbeslissingen in Bhutan zijn dus gestoeld op het feit, om een zo hoog mogelijke BNG-quote te behalen. Praktisch betekent dit dat het land zowel in de nieuwste technologie investeert, heel geleidelijk, maar tegelijkertijd evenveel aandacht schenkt aan culturele zaken als zang, dans en spiritualiteit. Dus daar vind je de genoemde balans tussen het materiële en het spirituele terug. Maar ook op het gebied van bijvoorbeeld milieu en natuurbehoud doet men hetzelfde. Hoewel het land uit ongeveer 70% naald en loofboombos bestaat, wordt er pas gekapt, als er even zovele bomen zijn geplant.

World Happiness Report

Het is meer dan tien jaar geleden dat het eerste World Happiness Report werd gepubliceerd. Het World Happiness Report is gebaseerd op de jaarlijkse Gallup World Poll, die ongeveer 1.000 mensen per land in bijna 200 landen ondervraagt. De gelukkigste landen worden gerangschikt op basis van de gemiddelde tevredenheid van de inwoners: hoe ze hun leven als geheel zouden evalueren op een schaal van 0-10, van het slechtst mogelijke tot het best mogelijke. Dit jaar klommen de Verenigde Staten van #16 naar #15 in de wereld, net onder Canada (#13) en Australië (#12). Hier is de lijst van de 10 gelukkigste landen:

Volgens het World Happiness Report maakt een crisis ons 'vriendelijker', want in de wereld van vandaag is wreedheid moeilijk te negeren. Het voelt soms alsof overal waar we komen, er politieke schreeuwwedstrijden, schietpartijen, verdeel- en heers en oorlog zijn.

En die gebeurtenissen vinden ook zeker plaats. Maar tegelijkertijd ervaren mensen over de hele wereld volgens het World Happiness Report 2023 meer vriendelijkheid, hulp en steun van anderen in hun dagelijks leven. De crises van de afgelopen jaren hebben ons niet teruggetrokken en hardvochtig gemaakt , maar in plaats daarvan meer bereid om elkaar te helpen bij het navigeren door onze uitdagingen.

Verrassend genoeg is het wereldwijde geluk niet afgenomen tijdens de pandemie of van oorlog tot inflatie tot klimaatgerelateerde natuurrampen. De tevredenheid met het leven daalde wel licht in westerse industrielanden, maar steeg overal elders licht. Als je 2017-2019 vergelijkt met 2020-2022, zo bleek uit het rapport, was er niet veel veranderd.

"Wereldwijd geluk is [opmerkelijk veerkrachtig] gebleven tijdens de pandemie", schrijven John F. Helliwell en zijn coauteurs.

Waarom veroorzaakte de pandemie geen wijdverspreide onrust over de hele wereld? Het is mogelijk dat de dingen er anders uit zouden zien als Gallup ervoor had gezorgd dat de bevolkingsgroepen die er het hardst door werden getroffen, werden bereikt: verpleeghuisbewoners, daklozen, gevangenen of opgebrande ouders en gezondheidswerkers. Tegelijkertijd lijken we te hebben overleefd door meer op elkaar te leunen.

Het hebben van iemand om op te rekenen in het leven - wat ongeveer 80% van de wereld doet - was de afgelopen jaren nog belangrijker voor ons geluk dan voordat COVID-19 toesloeg. En de toename van vriendelijkheid over de hele wereld heeft bijgedragen aan de bescherming van het welzijn van mensen.

Een pandemie van vriendelijkheid

Het World Happiness Report kijkt meestal naar drie aanwijzingen voor vriendelijkheid en welwillendheid:

of mensen de afgelopen maand een vreemdeling hebben geholpen,
gedoneerd of
vrijwilligerswerk hebben gedaan.

Volgens die indicaties zijn we vandaag een vriendelijker samenleving dan in 2019. Helpen, doneren en vrijwilligerswerk stegen allemaal wereldwijd in 2020, ze stegen naar recordniveaus in 2021 en stegen nog steeds ongeveer een kwart in 2022 in vergelijking met vóór de pandemie.

In 2022 had bijvoorbeeld meer van de bevolking in elk land onlangs een vreemdeling geholpen (gemiddeld meer dan 13%) gedoneerd (meer dan 6% meer) en vrijwilligerswerk gedaan (meer dan 4% meer). Landen waar welwillendheid voorheen minder vaak voorkwam, zoals die in Oost-Europa, zagen de grootste winst in vriendelijkheid en hulp. In de VS steeg het percentage van degenen die onlangs een vreemdeling hadden geholpen van ongeveer 64% in 2019 tot ongeveer 76% in 2022.

Vorig jaar hadden meer mensen onlangs geld gedoneerd (70%, een stijging van 22% in 2019), vreemden geholpen (78%, een stijging van 32%) en vrijwilligerswerk gedaan (37%, een stijging van 7%).

Het is niet allemaal goed nieuws in het rapport van dit jaar:

Geluksongelijkheid - de kloof tussen de bovenste helft van de bevolking en de onderste helft in termen van hun tevredenheid met het leven - blijft toenemen. Deze kloof wordt ook groter in termen van hoe bezorgd, boos en verdrietig mensen zich voelen.

Het omgekeerde geldt echter voor vriendelijkheid. Voorheen was er meer een kloof in hoe aardig de gelukkigere en ongelukkigere mensen in elk land waren - maar in de loop van de tijd is die kloof kleiner geworden.

De onderzoeksvragen van dit jaar zijn:

Wat is de consensusvisie over het meten van nationaal geluk en wat voor gedrag vraagt dat van individuen en instellingen?
Hoe hebben vertrouwen en welwillendheid levens gered en geluk ondersteund in de afgelopen drie jaar van COVID-19 en andere crises?
Wat is staatseffectiviteit en hoe beïnvloedt het menselijk geluk?
Hoe beïnvloedt altruïstisch gedrag van individuen hun eigen geluk, dat van de ontvanger en het algehele geluk van de samenleving?
Hoe goed stellen sociale mediagegevens ons in staat om de heersende niveaus van geluk en verdriet te meten? (Hoofdstuk 5)

Vraag 1

De natuurlijke manier om het geluk van een land te meten, is door een nationaal representatieve steekproef van mensen te vragen hoe tevreden ze tegenwoordig zijn met hun leven.
Een bevolking zal alleen een hoge mate van algehele tevredenheid met het leven ervaren als haar mensen ook pro-sociaal, gezond en welvarend zijn. Met andere woorden, de mensen moeten hoge niveaus hebben van wat Aristoteles 'eudaimonia' noemde. Op het niveau van de samenleving gaan levenstevredenheid en eudaimonia dus hand in hand.
Op individueel niveau kunnen ze echter divergeren. Zoals het bewijs laat zien, verhoogt deugdzaam gedrag over het algemeen het geluk van de deugdzame actor (evenals de begunstigde). Maar er zijn aanzienlijke aantallen deugdzame mensen, waaronder enkele verzorgers, die niet zo tevreden zijn met hun leven.
Wanneer we een samenleving, een situatie of een beleid beoordelen, moeten we niet alleen kijken naar het gemiddelde geluk dat het oplevert (ook voor toekomstige generaties). We moeten vooral kijken naar de omvang van ellende (d.w.z. lage tevredenheid met het leven) die daaruit voortvloeit. Om ellende te voorkomen, moeten regeringen en internationale organisaties rechten vastleggen zoals die in de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM) van de Verenigde Naties. Ze moeten ook de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen (SDG's) verbreden om welzijns- en milieubeleidsdimensies gezamenlijk te overwegen om het geluk van toekomstige generaties te waarborgen. Deze rechten en doelen zijn essentiële instrumenten om het menselijk geluk te vergroten en de ellende nu en in de toekomst te verminderen.
Zodra geluk wordt geaccepteerd als het doel van de overheid, heeft dit andere diepgaande effecten op institutionele praktijken. Gezondheid, met name geestelijke gezondheid, krijgt nog meer prioriteit, net als de kwaliteit van werk, gezinsleven en gemeenschap.
Ook voor onderzoekers zijn er grote uitdagingen. Al het overheidsbeleid moet worden getoetst aan de toetssteen van welzijn (per uitgegeven dollar). En hoe deugd te bevorderen moet een belangrijk onderwerp van studie worden.

Vraag 2

Levensevaluaties zijn opmerkelijk veerkrachtig gebleven, met wereldwijde gemiddelden in de COVID-19-jaren 2020-2022 net zo hoog als die in de pre-pandemische jaren 2017-2019. Finland blijft voor het zesde jaar op rij bovenaan staan. Het door oorlog verscheurde Afghanistan en Libanon blijven de twee ongelukkigste landen in de enquête, met gemiddelde levensevaluaties die meer dan vijf punten lager zijn (op een schaal van 0 tot 10) dan in de tien gelukkigste landen.
Om de ongelijkheid van geluk te bestuderen, richten we ons eerst op de gelukskloof tussen de bovenste en de onderste helft van de bevolking. Deze kloof is klein in landen waar de meeste mensen ongelukkig zijn, maar ook in die landen waar bijna niemand gelukkig is. Meer in het algemeen zijn mensen echter gelukkiger in landen waar de gelukskloof kleiner is. Gelukskloven wereldwijd zijn in de loop van de tijd redelijk stabiel geweest, hoewel er in veel Afrikaanse landen groeiende verschillen zijn.
We volgen ook twee metingen - het aandeel van de bevolking met levensevaluaties van 4 en lager en het aandeel dat de levens op 3 en lager beoordeelt. Wereldwijd daalden beide maatstaven van ellende licht tijdens de drie COVID-19-jaren.
Om deze voortdurende veerkracht te helpen verklaren, documenteren we vier gevallen die suggereren hoe vertrouwen en sociale steun geluk tijdens crises kunnen ondersteunen.
COVID-19 sterfgevallen. In 2020 en 2021 hadden landen die probeerden de overdracht van de gemeenschap te onderdrukken lagere sterftecijfers en een beter welzijn in het algemeen. Niet genoeg landen volgden dit voorbeeld, waardoor nieuwe varianten konden ontstaan, zodat Omicron in 2022 eliminatie onhaalbaar maakte. Hoewel vertrouwen nog steeds gecorreleerd is met lagere sterftecijfers in 2022, zijn beleidsstrategieën, infecties en sterftecijfers nu in alle landen zeer vergelijkbaar, maar met totale sterfgevallen over alle drie de jaren die veel lager zijn in de eliminatielanden.

Wat mij betreft heel eenzijdig en suggestief belicht. Er is volop onderzoek waaruit steeds duidelijker is geworden dat een belangrijk negatief neveneffect van de meest agressieve (lockdown) reactie-strategieën een sterke toename van armoede, honger en ongelijkheden kan inhouden. Verschillende economische, educatieve en gezondheidsgevolgen zijn niet alleen onevenredig gedaald voor kinderen, studenten en jonge werknemers, maar ook en vooral voor gezinnen met lage inkomens, etnische minderheden en vrouwen, waardoor de bestaande ongelijkheden zijn verergerd.

Welwillendheid. Er was een wereldwijde golf van welwillendheid in 2020 en vooral in 2021. Uit gegevens voor 2022 blijkt dat prosociaal handelen ongeveer een kwart vaker voorkomt dan voor de pandemie.

Vraag 3

De effectiviteit van de overheid heeft een grote invloed op het menselijk geluk van de mensen. De capaciteit van een toestand kan goed worden gemeten door zijn fiscale capaciteit (vermogen om geld op te halen) zijn collectieve capaciteit (vermogen om diensten te leveren) zijn handelingsbekwaamheid (rechtsstaat). Ook cruciaal zijn het vermijden van een burgeroorlog, en het vermijden van repressie.
Over landen heen zijn al deze vijf maatregelen goed gecorreleerd met de gemiddelde levenstevredenheid van de mensen.
Met behulp van de vijf kenmerken (en inkomen) is het mogelijk om staten in te delen in 3 clusters: staten van gemeenschappelijk belang, staten met een speciaal belang en zwakke staten. In staten met gemeenschappelijk belang is de gemiddelde tevredenheid met het leven 2 punten (van de 10) hoger dan in zwakke staten en in staten met een speciaal belang is het 1 punt hoger dan in zwakke staten.
In die landen waar de gemiddelde tevredenheid met het leven het hoogst is, is deze ook gelijkmatiger verdeeld - met minder burgers met een relatief lage tevredenheid met het leven.

Ook hiervoor geldt dat de effectiviteit van de besluitvorming van beleidsmakers in tijden van crisis grotendeels afhangt van hun vermogen om informatie te integreren en te begrijpen. Tot op heden is nog niet onderzocht hoe fouten en vooroordelen die ten grondslag liggen aan deze informatieverwerkingsfouten van invloed zijn op besluitvormingsprocessen in tijden van crisis.

Vraag 4

Een persoon is altruïstisch wanneer hij een andere persoon helpt zonder iets terug te verwachten. Altruïstisch gedrag zoals het helpen van vreemden, het doneren van geld, het geven van bloed en vrijwilligerswerk komen vaak voor, terwijl anderen (zoals het doneren van een nier) dat minder zijn.
Er is een positieve relatie tussen geluk en al dit altruïstische gedrag. Dit is waar wanneer we vergelijken tussen landen, en wanneer we vergelijken tussen individuen. Maar waarom?
Normaal gesproken zullen mensen die altruïstische hulp ontvangen een verbeterd welzijn ervaren, wat de correlatie tussen landen helpt verklaren. Maar daarnaast is er veel bewijs (experimenteel en anderszins) dat helpend gedrag het welzijn van de individuele helper verhoogt. Dit geldt vooral wanneer het helpende gedrag vrijwillig is en voornamelijk wordt gemotiveerd door bezorgdheid voor de persoon die wordt geholpen.
Experimenteel en ander bewijs toont aan dat wanneer het welzijn van mensen toeneemt, ze altruïstischer kunnen worden. In het bijzonder, wanneer het welzijn van mensen stijgt door het ervaren van altruïstische hulp, worden ze meer geneigd om anderen te helpen, waardoor een deugdzame spiraal ontstaat.

Vraag 5

De huidige generatie digitale cohortontwerpen geeft op sociale media gebaseerde welzijnsbeoordeling het potentieel voor ongeëvenaarde metingen in ruimte en tijd (bijv. Maandelijkse subregionale schatting). Dergelijke schattingen kunnen worden gebruikt om wetenschappelijke hypothesen over welzijn, beleid en volksgezondheid te testen met behulp van quasi-experimentele ontwerpen (bijvoorbeeld door trajecten in overeenkomende provincies te vergelijken).

Landenrangschikking 2023

Finland blijft voor het zesde jaar op rij de eerste plaats innemen, met een score die aanzienlijk voorloopt op alle andere landen. Denemarken blijft op de 2e plek staan. Van de rest van de landen in de top twintig bestrijken de vertrouwensregio's voor hun gelederen vijf tot tien landen. IJsland is 3e, en met zijn kleinere steekproefomvang, heeft een vertrouwensregio van 2e tot 7e. Israël staat op de 4e positie, vijf posities hoger dan vorig jaar, met een vertrouwensbereik tussen de 2e en 8e plaats. De 5e tot en met 8e posities worden ingevuld door Nederland, Zweden, Noorwegen en Zwitserland. De top tien wordt gecompleteerd door Luxemburg en Nieuw-Zeeland. Oostenrijk en Australië volgen op de 11e en 12e positie, net als vorig jaar, beide binnen de waarschijnlijke range van 8e tot 16e. Ze worden gevolgd door Canada, twee plaatsen hoger dan de laagste ranking ooit van vorig jaar. De volgende vier posities worden ingevuld door Ierland, de Verenigde Staten, Duitsland en België, allemaal met rangen die veilig in de top twintig staan.

Heeft het wereldwijde geluk heeft geen klap gekregen in de drie jaar van de Covid-19-pandemie?

Nee, zegt dit rapport. Mensen zijn enorm veerkrachtig gebleken. Zelfs tijdens deze moeilijke jaren zijn positieve emoties twee keer zo overheersend gebleven als negatieve, en gevoelens van positieve sociale steun twee keer zo sterk als die van eenzaamheid," zei Helliwell in een persbericht.

Waarom zijn sommige mensen gelukkiger dan anderen, zelfs als ze in hetzelfde land wonen onder min of meer vergelijkbare omstandigheden? En hoe wordt dat in het onderzoek meegenomen?

Meike Bartels legt dat in haar onderzoek goed uit: Alles bij elkaar genomen, onthullen haar studies op basis van Europese afkomstmonsters dat ongeveer 40% van de verschillen in geluk wordt verklaard door genetische verschillen tussen mensen, terwijl de resterende variantie wordt verklaard door omgevingsinvloeden die uniek zijn voor een individu. Hoewel er een duidelijke impact is van genetische invloeden op het creëren van individuele verschillen in welzijn, is het belangrijk om te begrijpen wat het betekent om genetische invloed te vinden op een complexe eigenschap, zoals welzijn. Ten eerste, als 30-40% van de variantie in welzijn binnen een populatie te wijten is aan genetische verschillen, betekent dit dat 60-70% van de variantie kan worden toegeschreven aan verschillen in onze omgevingservaringen en blootstellingen.

Een andere belangrijke bevinding is dat het belang van genetische invloeden niet vanaf de geboorte vastligt, maar gedurende de hele levensduur en als reactie op de huidige omgevingsomstandigheden kan veranderen. De sleutel om individuele verschillen in geluk en welzijn te verklaren, zal hoogstwaarschijnlijk het complexe samenspel zijn van de genetische aanleg van een individu en zijn of haar omgeving.

Een recente tweelingstudie in Nederland onderzocht of de COVID-19-pandemie het belang van genetische en omgevingsinvloeden op het welzijn heeft veranderd. Deelnemers vulden enquêtes in over optimisme en betekenis in het leven vóór de pandemie en tijdens de eerste maanden van de pandemie in april en mei 2020. Uit de bevindingen bleek dat de erfelijkheidsschattingen iets daalden nadat de pandemie begon, van 26% en 32% voor optimisme en betekenis in het leven vóór de pandemie, tot respectievelijk 20% en 25%. Cruciaal is dat deze resultaten aantonen dat het belang van genetische factoren kan veranderen als reactie op veranderingen in onze omgeving, wat wijst op een interactie tussen genetische en omgevingsfactoren.

Er moet meer bekend worden over genen, omgeving en geluk

Het is niet verwonderlijk dat geluk varieert tussen landen en individuen, maar de redenen waarom zijn een complexe mix van omstandigheden, gebeurtenissen, genetica en biologie. We beginnen net te ontdekken hoe dit mengsel eruitziet.

Genetische invloeden en omgevingsinvloeden zijn niet onafhankelijk van elkaar. Zo kunnen omgevingsinvloeden onze biologische aanleg (tijdelijk) onderdrukken. Dat gebeurde bijvoorbeeld aan het begin van de corona-pandemie. Toen daalde de invloed van genetische factoren op ons welbevinden en waren we voor ons geluksgevoel dus meer op onze omgeving aangewezen. Hoewel de coronacrisis bij de meeste mensen een dip in het welbevinden veroorzaakte, wist een derde hun normale geluksniveau te handhaven.

Ook dat is deels een genenkwestie, want genen bepalen ook onze gevoeligheid voor omgevingsinvloeden. Omgevingsinvloeden hebben dus niet op iedereen dezelfde uitwerking. One-size-fits-all-benaderingen ter verhoging van welbevinden zullen niet voor iedereen even effectief zijn.

Tot slot, geluk is een staat van bewustzijn.

We hebben zeker veerkracht getoond en veerkracht is goud waard, maar laten we de agressieve maatregelen, toenemende ongelijkheden en massavorming tijdens de COVID-19-crisis niet vergeten. Dit heeft geleid tot een vicieuze cirkel van toenemende ongelijkheden en gezondheidsproblemen. De educatieve en financiële zekerheid nam bijvoorbeeld af, samen met de stijgende werkloosheid en het verlies van levensdoel. Huiselijk geweld nam toe doordat disfunctionele gezinnen gedwongen werden om meer tijd met elkaar door te brengen. Mensen die fundamentele heftige processen de afgelopen jaren hebben doorstaan zijn zeker veerkrachtig te benoemen. Ook wordt er gesproken over het Covid vervreemdingssyndroom over sluipend autoritarisme.

Er zijn veel manieren om geluk te omschrijven. We kunnen van alles en nog wat onder geluk 'gooien'. Geluk is dit, geluk is dat. Maar uiteindelijk is geluk een staat van bewustzijn dat energetisch geworteld is. Depressie betekent dat je levensenergie laag is, vreugde betekent dat je levensenergie hoog is.

Hoe gelukkig ben jij de afgelopen 24 uur geweest? En vraag dit eens aan een kind van 5 of 6 jaar. We zijn zeker de meest comfortabele generatie van eeuwen, maar zijn we ook echt gelukkig, blijer en vrolijker?

Gelukkig zijn is jouw fundamentele verantwoordelijkheid. Het maakt niet uit wat je nastreeft in het leven, je doet dit omdat je ergens een diep gevoel hebt, dat je dit gelukkig maakt. Elke actie komt hieruit voort, omdat geluk je oorspronkelijke staat of natuur is. De bron van vreugde zit in jou, alleen jij kunt er de leiding over nemen. Of je je nu gelukkig of ongelukkig voelt, de bron ligt binnenin jou!

Geluk heeft dus altijd te maken met je kwaliteit van bewustzijn, het begint bij jou, niet bij je huis, je baan, je werk, je relatie, maar bij jou! Het besef dat we de bron van ons geluk zijn, en dat we het op elk moment kunnen creëren, brengt je de gelukservaring.