Geluk

Geluk:  Al eeuwen zoeken mensen naar een antwoord op de vraag: “Wat is geluk?”. Daar is niet zo eenvoudig antwoord op te geven. Er is geen eenduidige definitie van geluk en er worden verschillende definities door elkaar gebruikt waarbij happiness (geluk) en Well-being (welbevinden) of levenstevredenheid onder één noemer worden geplaatst.

Er is een wijdverspreid misverstand over geluk. Er wordt gesuggereerd dat geluk voor ongeveer 40 a 50% bepaald wordt door genen, dus 40% van je geluksgevoel zit in je genen en staat vast. Heb je dit geluksgen niet, dan heb je pech. Dit is niet juist. De 40 a 50% laat de verschillen in het geluksgevoel tussen mensen zien die door genetische verschillen verklaard kunnen worden. De overige 60% gaat over omgevingsinvloeden en beiden hebben invloed op elkaar.

Wel kunnen we het over één ding eens zijn met elkaar. Geluk kan alleen van binnenuit gevoeld en ervaren worden. Geluk is universeel en het bezielt elke relatie. We ervaren geluk op onze eigen unieke manier.

Geluk en onderzoek

Geluksonderzoek geeft ons steeds meer informatie. Vanuit verschillende vakgebieden wordt geluk steeds meer onderzocht.

Zo refereert Sonja Lyobomirsky in haar boek dat het vermogen om een gelukkig leven te leiden al voor 50% bij de geboorte vastligt, 10% wordt bepaald door de omstandigheden en 40% door doelbewuste acties. Hierbij interpreteert Sonja de bevinden verkeert volgens Prof. de. Meike Bartels maar ook Dr. Bruce Lipton, inmiddels heeft Sonja haar bevindingen ook aangepast in haar onderzoek.

Onderzoek naar erfelijkheid en genen kan je nooit terugkoppelen naar een individu of persoon. Het gaat altijd om verschillen tussen mensen. Er ligt dus voor niemand wat vast bij de geboorte, we kunnen alleen stellen dat mensen verschillende genetische aanleg hebben. Maar voor een individu op zich kunnen we niks zeggen. Zo is de welbekende ‘Happiness Pie’ dus in feite niet meer correct.

Tevens als iets genetisch is wil dat niet zeggen dat het niet meer kan veranderen

Ongeveer 40%  – 50% van de verschillen in geluksgevoel kunnen toegeschreven worden aan verschillen in genetische aanleg. Belangrijk hierbij is wel dat het onderzoek zich tot op heden heeft beperkt tot adolescenten en volwassenen. Er is geen onderzoek gedaan naar de oorzaken van verschillen in geluk bij kinderen in een genetisch informatief design.

Welke genetische varianten een rol spelen bij geluk wordt nog verder onderzocht.  Dit zal uiteindelijk resulteren in een model om de oorzaken van verschillen in geluk in kaart te brengen. Prof.dr. Meike Bartels (Vrije Universiteit Amsterdam) is betrokken bij dit onderzoek en legt je in onderstaande video uit of er een specifiek geluksgen bestaat.

Bovendien spelen epigenetische factoren ook een rol. Alhoewel dit nog een jong onderzoeksgebied is, gaat het voorbij het gedachtegoed van het klassiek determinisme. Genen kunnen wel of niet tot expressie komen, afhankelijk van de omgevingsfactoren.

Omstandigheden en omgevingsfactoren

Ongeveer 50 tot 60% van de verschillen tussen jongeren wordt veroorzaakt door unieke omgevingsinvloeden. Het is dus duidelijk dat een groot deel van de individuele verschillen in geluk bepaald wordt door verschillen in invloeden uit de omgeving. Zo zijn gedeelde omgevingsinvloeden bijvoorbeeld: sociaal economische klasse en religieuze opvoeding en unieke omgevingsfactoren zijn bijvoorbeeld een ziekenhuis opname of het verliezen van je baan. Natuurlijk spelen ook interne omgevingsinvloeden een rol zoals je overtuigingen, gedachten en emoties.

Hoe is geluk dan wel maakbaar?

De bron van ons geluk is onze oorspronkelijke authentieke aard. In feite hoeven we niet naar geluk te zoeken of geluk te ‘maken’ of na te jagen, omdat het onze ‘nature of mind’ is. Hoe emotioneel intelligent we zijn ofwel meer bewust omgaan met onze emoties heeft gegarandeerd invloed op ons geluksgevoel.

Emotie-formule

Verwachting + Perceptie = emotionele respons.

Het brein wat gericht is op homeostase en stabiliteit vergelijkt elke verwachting die we hebben over een bepaalde situatie met onze perceptie. Loopt de verwachting en de perceptie synchroon dan ervaar je een positieve emotie. Loopt de verwachting en perceptie niet synchroon, dan ervaar je een negatieve emoties. Je ervaart neutrale emoties als je geen verwachting of perceptie hebt.

Je brein scant deze verwachtingen en percepties via je geconditioneerde mind, je zelfgevoel. Een voorbeeld. Als je op je werk bent en je manager loopt je voorbij zonder gedag te zeggen, kan er een negatieve emotie ontstaan, afhankelijk van de voorwaarden van je geconditioneerde mind. Je brein scant via een automatisch taxatieproces je mind, waarbij je verwachting (mijn manager moet mij gedag zeggen) wordt vergeleken met je perceptie (ongehoord, dit kan echt niet). Het resultaat is een negatieve emotie. Niet iedereen ervaart dit soortgelijk omdat we allemaal onze unieke geconditioneerde mind hebben.

Betekent het dat je geen verwachtingen of percepties meer mag hebben?

Nee zeker niet. Soms zijn ze erg nuttig. Het gaat over je verwachtingen en percepties tot bewustzijn te brengen zodat je een keuze moment krijgt. Geluk is in die zin misschien wel een werkwoord, je moet er wat voor doen ondanks dat het er al is.

Conclusie: Om je geluksgevoel te verhogen kun je het beste werken aan emotiemanagement, je authentieke zelf en bewuster omgaan met jezelf. Emotionele vaardigheden, balans aanbrengen in je leven en je authentieke zelf meer aan het stuur laten zitten en het zelfgevoel van je geconditioneerde mind als bijrijder.