Functies brein

Ons brein bestaat voor een groot gedeelte uit water en een klein gedeelte uit vet (10%). Het brein gebruikt voor ongeveer 20% van de energie van het lichaam. Het brein bestaat uit neuronen, die allemaal verbindingen met elkaar hebben die neurale paden creëren. Er zijn triljoenen neurale verbindingen die via elektrische signalen met elkaar communiceren.

Via het ruggenmerg komt informatie ofwel data vanuit het lichaam de hersenstam binnen. De hersenstam bevindt zich onderaan je schedel, het is het oudste hersendeel.

De hersenstam reguleert je basis fysiologie, zoals je hartslag, je temperatuur, bloeddruk en ademhaling. Het bezit ook een kern, een collectie van basiscellen van het zenuwstelsel, neuronen, die verantwoordelijk zijn voor ons vecht-, vlucht- en bevries mechanisme.

Het limbisch systeem

De hersenstam werkt nauw samen met het limbisch systeem. Het limbisch systeem is betrokken bij vijf processen.

1. Beoordelen van gebeurtenissen en ervaringen die in je leven hebben plaatsgevonden.
2. Motivatie. Het werkt nauw samen met de hersenstam, motivatie gaat over dingen doen, gedrag.
3. Onderscheiden van  verschillende soorten geheugensystemen.
   
4. Genereren van emoties, valideren van emoties.
5. Het heeft een functie bij gehechtheidsrelaties.

Het limbisch systeem is voor de mens belangrijk voor relaties en verbindingen met andere mensen aan te gaan, om ons gerust te stellen en te kunnen verbinden met elkaar. We hebben elkaar nu eenmaal nodig om te overleven. We hebben elkaar nodig voor het reguleren van energie en informatie. We zijn dus extreem sociale wezens vanwege dit breindeel, het limbisch systeem.

De hersenstam en limbisch systeem liggen onder de cortex, vandaar de naam subcorticaal, ofwel onder de hersenschors gelegen.

De hersenschors

Het hoogst functionerend deel is de hersenschors, het buitenste gedeelte van de hersenen. De hersenschors bestaat uit verschillende delen:

1. De temporale kwab (slaapkwab);
2. De occipitale kwab (achterhoofdkwab);
3. De pariëtale kwab (wandbeenkwab);
4. De frontale kwab (voorhoofdskwab).

Over het algemeen kun je stellen dat het achterste gedeelte van de hersenschors informatie uit de buitenwereld verwerkt. Informatie wordt verwerkt tot beelden (occipitale kwab), als je geluid hoort, wordt de temporale kwab geactiveerd. Spraak en gehoor worden hier geregeld. De Pariëtale kwab regelt de motorische beweging. En de frontale kwab regelt de besluitvoering, planning, concentratie, beslissingen en je verbeelding.

Hoe meer naar voren, hoe meer complex

Hoe meer je in het voorste gedeelte van je brein komt, hoe complexer het wordt, hoe complexer neuronen met elkaar interacteren. Het achterste gedeelte neemt meer de buitenwereld visueel waar, het voorste gedeelte heeft hogere functies zoals bijvoorbeeld het gevoel van ontwaken of vrijheid. Dus hoe meer je in het voorste gedeelte van het brein komt, hoe abstracter en complexer het wordt.

Prefrontale cortex

De prefrontale cortex, het voorste niet motorische deel van de frontaalkwab, is het deel dat ons mens maakt. De prefrontale cortex ligt direct achter het voorhoofd en is zo groot en complex dat het ons mensen in staat stelt om geweldige unieke dingen te doen. Nieuwe ideeën uitvinden, kunnen reflecteren op onszelf, creatief denkende zelf, onze essentie.

De prefrontale cortex is zo afgelegen van de fysieke wereld omdat het anterior of wel in het voorste deel van onze hersenschors ligt. Hierdoor zijn we in staat tot magische dingen. Naast het feit dat de prefrontale cortex uniek is, verankert het ons ook in relaties en verbindingen.

De prefrontale cortex met de omliggende gebieden (dorsolaterale- en de ventrolaterale prefrontale cortex, anterior cingulare cortex, insulare cortex en de orbitofrontale cortex) vormen tezamen de ‘middelste prefrontale’ groep.

Middelste prefrontale gebied

De middelste prefrontale groep heeft 9 functies die een grote rol spelen in ons leven en onze relaties. Uit onderzoeken blijkt dat deze negen functies correleren met de integratieve neuronale activiteiten in deze middelste prefrontale groep. Deze functies zijn zeer bijzonder omdat het ons uniek en mens maakt. Het raakt alles aan in ons leven. Het zijn functies die ons in staat stellen om gezonde relaties aan te gaan vanuit authenticiteit en empathie. De negen functies zijn: : lichaamsregulatie, afgestemde communicatie, emotionele balans, angstmodulatie, responsflexibiliteit, inzicht, empathie, moreel besef en intuïtie, hieronder nader uitgewerkt:

1. Dit deel bevindt zich op de top van de hersenstam en het helpt het lichaam te reguleren, het hart, de longen enzovoort.
2. Dit deel zorgt ervoor dat we ons kunnen afstemmen op anderen, dat we gefinetuned en in verbinding staan. Door alleen al naar iemand te kijken kun je een diepe verbinding voelen.
3. Dit deel zorgt ervoor dat je je emoties kunt balanceren en reguleren. Emoties die belichaamd zijn, een interne staat, en dit deel zorgt voor een optimale flow in onze emoties.
4. Dit deel zorgt ervoor dat we angst kunnen uitdoven. Het heeft invloed op de amygdala en zorgt dat we ons rustig kunnen voelen.
5. Dit deel zorgt ervoor dat we eerst kunnen nadenken voordat we wat zeggen, ofwel respons flexibiliteit. We bezitten de mogelijkheid om niet direct te reageren, maar even een pauze in te lassen en dan pas te reageren. Het gaat om intelligent met je emoties omgaan en emoties kunnen reguleren.
6. Dit deel is zelfbewust. Onze ervaringen vanuit het verleden die in het hier en nu ons nog steeds kunnen activeren, kun je met zelfbewustzijn gewaarworden. Je kunt tijdreizen van verleden, naar heden, naar toekomst met dit deel.
7. Dit deel is empathisch. We kunnen in de schoenen gaan staan van onze medemens en de mind van de ander leren begrijpen. Hoe zal de ander zich voelen, wat denkt de ander en kan ik hem of haar begrijpen.
8. Dit deel bevat onze capaciteit voor moraliteit, moreel besef. We kunnen nadenken over de effecten van compassie, of het groter geheel.
9. En dit deel bevat onze intuïtie. Contact kunnen maken met de wijsheid van ons lichaam, met je hartbrein en je buikbrein.

Connected

De eerste acht functies correleren met veilige hechting in de jeugd. Het sociale, het somatische, de hersenstam, het limbisch systeem en de hersenschors zijn allemaal met elkaar verbonden.  Op relationeel niveau betekent dit dat elke persoon weliswaar autonoom is, maar tegelijkertijd in een empathische communicatie met anderen is verbonden. Ons brein is een sociaal orgaan dat in de organisatie en werking wordt beïnvloed door zowel positieve als negatieve interacties met anderen (Perry, 2009).

De verbindingen in ons brein worden  geoptimaliseerd door een positieve omgeving. Hier wordt mee bedoeld een omgeving die veilig is, uitdagingen heeft, steun en support heerst en gevoelens die in woorden omgezet kunnen worden. Een integratieve interpersoonlijke relatie bevordert integratieve weefselgroei in het brein. We hebben relaties dus niet alleen nodig om ons gezond te ontwikkelen en gezond te blijven, maar ook om weer gezond te worden.